دینداری نسل‌ها،تحول یا تغییر؟
به گزارش پایگاه خبری بهار اهواز،
متن این یادداشت به شرح زیر می باشد؛
بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله تعالی: “إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ” (آل‌عمران: ۱۹)
دینداری همیشه یکی از ارکان اصلی زندگی بشر بوده است، اما شیوه‌های آن در نسل‌های مختلف تفاوت‌هایی داشته است. آیا این تفاوت‌ها به معنای کاهش دینداری است، یا صرفاً تغییری در نحوه دیندار بودن رخ داده است؟ در این سخنرانی، به بررسی این موضوع از منظر اجتماعی و روان‌شناختی می‌پردازیم.
*۱. دینداری نسل‌های گذشته؛ ایمان در بستر سنت*
در گذشته، دین نه‌تنها یک باور فردی، بلکه یک پدیده اجتماعی و فرهنگی بود. افراد در خانواده‌های مذهبی رشد می‌کردند و آداب و رسوم دینی را از طریق محیط اطراف خود می‌آموختند.
*مثال:* در روستاهای قدیمی، نماز جماعت، روزه‌داری و حضور در مراسم مذهبی بخش مهمی از زندگی مردم بود. حتی کسانی که ایمان عمیقی نداشتند، برای حفظ جایگاه اجتماعی خود در این مناسک شرکت می‌کردند.
بااین‌حال، دینداری در این نسل‌ها بیشتر *تقلیدی و جمعی* بود. افراد گاهی بدون تفکر عمیق، صرفاً از والدین و جامعه پیروی می‌کردند.
*۲. دینداری نسل جدید؛ ایمان آگاهانه یا کاهش دینداری؟*
امروزه، جوانان در دنیایی زندگی می‌کنند که پر از اطلاعات متنوع است. آن‌ها دیگر فقط از خانواده و محیط سنتی تأثیر نمی‌پذیرند، بلکه با اینترنت، کتاب‌ها و رسانه‌های جدید مواجه هستند.
*مثال:* اگر در گذشته از یک نوجوان می‌پرسیدند که چرا نماز می‌خواند، معمولاً می‌گفت: “چون خانواده‌ام نماز می‌خوانند.” اما امروز ممکن است بگوید: “می‌خواهم ابتدا فلسفه نماز را بفهمم، بعد آن را انجام دهم.”
این تغییر دو نتیجه دارد:
– *مثبت:* برخی جوانان، دینداری آگاهانه‌تری پیدا کرده‌اند و به دنبال فهم عمیق‌تر دین هستند.
– *منفی:* برخی دیگر، به دلیل نداشتن پاسخ‌های مناسب، ممکن است از دین فاصله بگیرند.
*۳. چرا این تغییر رخ داده است؟*
*مثال:* در گذشته، اگر کسی در مورد دین سؤالی داشت، به یک روحانی مراجعه می‌کرد و پاسخ را بدون بحث می‌پذیرفت. اما امروزه، جوانان ممکن است پاسخ‌های متفاوتی را در اینترنت جست‌وجو کنند و دچار تردید شوند.
دلایل این تغییر عبارت‌اند از:
۱. *رشد فناوری و اینترنت:* اطلاعات دینی به‌سادگی در دسترس است و افراد با دیدگاه‌های مختلف آشنا می‌شوند.
۲. *فردگرایی و انتخابگری:* نسل جدید کمتر تحت تأثیر فشار اجتماعی است و خودش انتخاب می‌کند که چه بخش‌هایی از دین را بپذیرد.
۳. *کاهش نقش خانواده و جامعه:* قبلاً خانواده‌ها نقش پررنگ‌تری در تربیت دینی داشتند، اما امروزه این نقش کمرنگ‌تر شده است.
*۴. راهکارها؛ چگونه دینداری را در نسل جدید تقویت کنیم؟*
*مثال:* اگر بخواهیم یک نوجوان را به نماز خواندن تشویق کنیم، نباید فقط بگوییم: “نماز بخوان چون واجب است!” بلکه باید فلسفه نماز را برای او توضیح دهیم. برای مثال، می‌توان گفت که نماز، علاوه بر جنبه‌های عبادی، باعث آرامش ذهنی و کاهش استرس نیز می‌شود.
برای حفظ دینداری در نسل جدید باید:
۱. *با زبان جدید با جوانان صحبت کنیم.** مفاهیم دینی را به روش‌های امروزی توضیح دهیم.
۲. *پاسخ‌گوی سؤالات باشیم.* نباید جوانان را به دلیل پرسش‌هایشان سرزنش کنیم، بلکه باید پاسخ‌های منطقی و مستدل ارائه دهیم.
۳. *از ابزارهای جدید استفاده کنیم.* فضای مجازی و رسانه‌ها می‌توانند بستری برای آموزش دینی باشند.
نتیجه‌گیری
دینداری نسل‌ها تغییر کرده است، اما از بین نرفته است. نسل جدید به دنبال ایمان آگاهانه است و اگر دین بتواند خود را با نیازهای فکری و اجتماعی آن‌ها تطبیق دهد، ماندگارتر خواهد شد. ما باید از روش‌های نوین برای تقویت دینداری استفاده کنیم و به جای تحمیل، دین را با استدلال و جذابیت به جوانان معرفی کنیم.
*والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید